Dojrzałość płciową samce osiągają od 2 do 3 roku, a samice od 3 do 4 roku życia (Żuromska, 1961). Jaja składane są jeden raz w postaci długich wstęg na roślinności podwodnej, zatopionych krzakach itp. oraz bezpośrednio na kamienistym lub żwirowatym dnie. Ze względu na charakter rozrodu okonia zaliczamy do ekologicznej grupy ryb nie ochraniających jaj, zarówno fitofilnych, jak i litofilnych (Balon, 1964).
Płodność okonia uzależniona jest zarówno od warunków środowiska, jak i od wielkości samicy. Płodność absolutna samic okonia wzrasta wraz z powiększeniem się rozmiarów ciała i wieku ryb. Samice większe i starsze mają płodność absolutną wyższą niż samice mniejsze i młodsze. Poziom płodności ma wyraźny związek z wiekiem: samice młodsze, po raz pierwszy przystępujące do rozrodu, w stosunku do samic starszych o tych samych rozmiarach, mają płodność niższą. Zakres płodności okonia przedstawiono w tabeli.
Pokarm. Skład pokarmu różnych populacji okonia zwykle nie jest podobny. Zależy od specyfiki zbiornika, składu gatunkowego oraz dostępności bytującej w nim fauny bezkręgowej i ryb. Zależnie od aktywności organizmów — ofiar — jest on zróżnicowany w okresie całego roku.
Narybek okonia z jezior okolic Węgorzewa (Leszczyński, 1963a) odżywia się w litoralu bądź też w pelagialu, co zależy przede wszystkim od charakteru zbiornika. W litoralu odżywia się głównie wioślarkami, Cladocera, larwami jętek, Ephemeroptera, ważek, Odonata, chruścików, Trichoptera oraz dużymi larwami ochotkowatych Chironomidae. W pokarmie narybku z Jeziora Legińskiego (Białek, 1965) w okresie letnim dominują larwy ochotkowatych, wioślarki i widłonogi, Copepoda. Pozostałe składniki pokarmu jak ośliczka, Asellus aquaticus, larwy chruścików i innych owadów wodnych, małżoraczki, Ostracoda, wodopój ki Hydracarina, występują raczej sporadycznie. We wrześniu w pokarmie zmniejsza się ilość larw ochotkowatych, a zwiększa się udział większych od nich larw jętek. W jeziorze Jeziorak w roku 1973 (Gospodarek, 1974) narybek o długości ciała (l.c.) do 25 mm odżywiał się prawie wyłącznie wioślarkami, natomiast pokarm narybku o długości ciała od 25 do 35 mm składał się w równych ilościach z wioślarek i widłonogów. Poza tym sporadycznie pojawiał się Chaoborus sp. W jeziorze Jeziorak w roku 1975 (Murawska, 1977) w połowie czerwca w pokarmie narybku o długości ciała (l.c.) od 10 do 12 mm główny składnik stanowiły wioślarki, jak Bosmina sp. i widłonogi. Bosmina sp. występowała we wszystkich żołądkach i stanowiła 64,5% udziału liczbowego, natomiast widłonogi występowały u połowy narybku i stanowiły 28,4%. Oprócz tego w małych ilościach wystąpiły wioślarki Daphnia sp. i Leptodora kindti oraz larwy ochotkowatych. Odsetek żołądków, w których znajdowały się te trzy składniki wynosił od 5 do 25%. Na początku lipca narybek o długości od 29 do 40 mm odżywiał się głównie widłonogami, które w udziale liczbowym stanowiły 80,6%, a w częstości występowania 34,5%. Udział liczbowy wioślarek Leptodora kindti oraz larw Chaoborus sp. był skromny, bo wynoszący 10,5 oraz 8,2%, ale wystąpiły w żołądkach przeszło połowy narybku. Sporadycznie wystąpiły poczwarki muchówek, Diptera, oraz wioślarki, Daphnia sp. i Bosmina sp. W jeziorze Tajty (Pliszka i in., 1953b) narybek o długości ciała od 21 do 31 mm odżywiał się niemal samymi widłonogami z rodziny Cyclopidae. Stanowiły one 95% i były zjadane przez cały narybek. W pokarmie wystąpiły również wioślarki: Alonella exigua i Chydorus sphaericus. Pokarm osobników, których długość ciała wynosi od 32 do 48 mm jest zbliżony swoim składem do pokarmu większych i dojrzałych okoni nie odżywiających się jednak jeszcze rybami. Składa się on przede wszystkim z larw jętek stanowiących 38% udziału wagowego i 75% częstości występowania oraz dużych skorupiaków planktonowych Acroperus harpae, Diaphanosoma sp. i kiełży Gammarus. Mają one jednak nieznaczny udział wagowy, a procent zjadających je okoni wynosi od 16 do 48. Pokarm narybku okonia jest najbardziej urozmaicony w porównaniu z pokarmem narybku innych gatunków występujących w tym jeziorze, np. leszcza, krąpia, płoci, wzdręgi, uklei, różanki i kiełbia.
Pokarm dorosłego okonia stanowią zarówno organizmy bezkręgowe, jak i ryby. Fauna bezkręgowa dominuje u okoni mniejszych rozmiarów. Przeciętnie przy długości ciała (l.c.) 15 cm okoń zaczyna przechodzić na odżywianie się rybami, które u dużych osobników stają się dominantem lub ich wyłącznym pokarmem (Antosiak, 1963, Bączkowski, 1965). Z bezkręgowców najchętniej zjadane są wioślarki, widłonogi, poczwarki i larwy ochotkowatych, larwy jętek, ważek, chruścików, ośliczki, kiełże oraz Neomysis vulgaris. Z ryb występuje głównie okoń i płoć oraz w mniejszych ilościach i zależnie od pory roku jazgarz, krąp, leszcz, stynka, ukleja, wzdręga, ciernik, kiełb, a nawet żaby. Okoń wywiera presję głównie na drobne ryby, a zwłaszcza na narybek. Charakterystyczny jest dla tego gatunku silny kanibalizm. W okresie rozrodu ryb karpiowatych oraz siei i sielawy, okoń, zwłaszcza mniejszy, odżywia się ich jajami, zjadając je nawet w dość znacznych ilościach. W jeziorze Harsz (Pliszka, 1953) w żołądkach poszczególnych okoni znajdowało się do 150 jaj sielawy.
W Zalewie Wiślanym (Filuk, Żmudziński, 1965) skład pokarmu okonia poniżej 20 cm długości był inny niż w jeziorach. Odżywiał się on ogólnie dostępnymi skorupiakami wyższymi (pancerzowce) – Neomysis vulgaris. Połowę pokarmu dużego okonia stanowił ciernik, a resztę stynka i jazgarz.
W rzekach okoń odżywia się podobnie jak w jeziorach. W pokarmie okoni w potoku Trzebiocha, dopływ rzeki Wdy (Sakowicz, 1961), w okresie wiosny, lata i zimy dominowała fauna bezkręgowa, a na jesieni stanowiła ona połowę jego treści, występując pół na pół z rybami. Wśród ryb w lecie i w zimie, jako samodzielny składnik występował ciernik, a jesienią kiełb. Na wiosnę obok ciernika znaleziono troć, płoć i ukleję oraz jaja ryb karpiowatych, które stanowiły połowę treści pokarmu (bez uwzględnienia fauny bezkręgowej). W rzece Wiśle (Horoszewicz, 1964), na odcinku od ujścia Sanu do ujścia Mątawy, z ryb okoń zjadał głównie płoć, kiełbia i ukleję (w czasie jej tarła) oraz w mniejszych ilościach jazgarza, świnkę, krąpia. Oprócz tych gatunków w pokarmie można było spotkać leszcza, jelca, klenia, jazia, bolenia, okonia, sandacza i certę. W pokarmie drobniejszych okoni występowały larwy ochotkowatych, stanowiące powyżej 26% udziału liczbowego, a u większych znaczny procent stanowiły raki.
