Sielawa

Rozwój. Okres inkubacji na tarliskach trwa od 4 do 5 miesięcy. Według danych Grudniewskiego (1967) inkubacja jaj w wylęgami trwa od 135 do 147 dni co, w zależności do temperatury wody, wynosi w przeliczeniu od 259,5 do 269,0 stopniodni. Z uwagi na tak długi czas inkubacji jaj, straty na tarliskach naturalnych są bardzo wysokie i według licznych badaczy wynoszą od 99,6 do 99,7, a niekiedy 100,0%. W przeprowadzonym przez Żuromską (1970) eksperymencie, w jeziorze Maróz Duży, wyniosły one 99,5%. Straty te są głównie spowodowane: zamuleniem jaj i pozbawieniem ich dostępu tlenu, wypłukiwaniem do głębszych i zamulonych stref lub, najczęściej, wynikiem wyjadania ich przez faunę kręgową i bezkręgową. Uwzględniając tak duże straty rozrodu naturalnego, które przy stale pogarszających się warunkach środowiska nie umożliwią w wielu jeziorach naturalnej reprodukcji ryb, trzeba, w celu zwiększenia liczebności populacji sielawy i uzyskania efektów gospodarczych, prowadzić w coraz większym nasileniu inkubację jaj w warunkach sztucznych, w których straty wynoszą od 30 do 40%. Jaja sielawy są drobne, kleiste o kolorze od żółtozłocistego do jasnopomarańczowego. Przed zapłodnieniem mają one kształt nieregularnych kulek o średnicy od 1,58 do 1,84 mm (Grudniewski, 1967). Po napęcznieniu w wodzie kształt jaj jest wyraźnie kulisty. Liczebność jaj jest zależna od wieku i masy ciała ryby oraz od warunków środowiska. W warunkach jezior Polski dojrzałe gonady stanowią od 13,0 do 28,5% (Bernatowicz, 1963) i od 14,3 do 23,16% (Walczak, 1953) masy ciała samic.

Płodność absolutna sielawy w jeziorach Polski mieści się według Bernatowicza (1963) w zakresie od 3300 jaj dla samic w wieku 1 + do 14 100 jaj u samic w wieku 4 +. Sielawa z jezior pomorskich charakteryzuje się wyższą płodnością w porównaniu z sielawą z jezior mazurskich. W jeziorach okolic Charzykowy sielawa o średniej masie ciała 47,4 g składa od 4851 do 8230 jaj, średnio 6530. Najwyższą płodnością w tych jeziorach odznaczała się sielawa z jeziora Płęsno, w którym samice o średniej masie ciała 173,6 g miały płodność absolutną wynoszącą 30 392 jaj (Kozikowska,1961).

Pokarm. Sielawa jest typowym planktonofagiem. Do pobierania pokarmu służy jej przystosowany do tego celu aparat filtracyjny na łukach skrzelowych, spełniający rolę sita odcedzającego zooplankton, który jest podstawowym pokarmem sielawy. Poza zooplanktonem, jedynie sporadycznie w pokarmie sielawy spotyka się wiosną larwy Tendipedidae, które w tym czasie przemieszczają się masowo z dna ku powierzchni wody (Marciak, 1962). Wiosną w pokarmie sielawy przeważają Copepoda, a w lecie głównym pokarmem są łatwo łowne wioślarki, jak np. Daphnia sp., Bosmina sp. i Leptodora kindti. Częsta przewaga w pokarmie sielawy Leptodora kindti, której udział w masie planktonu jeziorowego stanowi zaledwie od 0,5 do 1,0%, wskazuje na wybiórczość pokarmową oraz na żerowanie w strefie epilimnionu, w której przeważnie bytuje ta duża forma planktonu. Sielawa, prowadząc ławicowy tryb życia, w celu ochrony przed drapieżnikami, przebywa w ciągu dnia, w okresie letnim, w głębszych, pozbawionych światła strefach jeziora o głębokościach przeważnie w zakresie od 20 do 30 m. O zmierzchu ławice sielawy przemieszczają się wraz z zanikającym światłem ku powierzchni wody, gdzie rozpraszają się. Intensywne żerowanie sielaw w okresie wiosennym i letnim odbywa się najprawdopodobniej na krótko przed zachodem i po wschodzie słońca, kiedy w wodzie panuje jeszcze półmrok. W ciągu dnia tworzą one stada i przemieszczają się do głębszych stref wody. Według Dembińskiego (1971) można przypuszczać, że pionowe wędrówki umożliwiają ławicom sielawy, w podobnych jak w dzień warunkach oświetlenia, penetracje warstw wody położonych bliżej powierzchni, gdzie zagęszczenie planktonu jest większe niż na głębokości od 20 do 30 m. W miesiącach późniejszych, we wrześniu i październiku, sielawa nie przystępuje do typowych pionowych wędrówek ku warstwie powierzchniowej wody, bogatej w plankton, mimo że jego zagęszczenie w warstwie występowania tego gatunku maleje. Aktywność odżywiania się ryb pelagicznych według Manteifla (1961) przy natężeniu oświetlenia 0,01 lx wynosi około 20%, przy natężeniu 0,1 lx — około 60%, a przy natężeniu 1 lx i wyższym — 100%. Okres aktywności pokarmowej sielawy przypada według Dembińskiego (1971) na miesiące od kwietnia do lipca. Pokrywa się to w przybliżeniu z wynikami badań Marciak (1962) w zakresie odżywiania się i wzrostu sielawy. Okres intensywnego żerowania i około 70% rocznych przyrostów masy ciała ogranicza się według tej autorki w zasadzie do 2 miesięcy — czerwiec, lipiec — i odpowiada w przybliżeniu okresowi o największej obfitości pokarmu, kiedy temperatura wody epilimnionu utrzymuje się w zakresie od 9 do 20 °C, a temperatura hipolimnionu jest w zakresie od 7 do 9 °C. Optymalna przemiana materii u sielawy przypada przypuszczalnie, podobnie jak u innych ryb łososiowatych, w temperaturze od 13 do 20 °C. Taką temperaturę dla pstrąga przyjmuje Backiel (1964).

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *