Liczba jaj produkowanych przez jedną samicę karpia jest ogromna. Na przykład w Jeziorze Aralskim od jednej samicy karpia rzecznego (tabela) uzyskiwano 181—550 tys. jaj (Nikolski, 1961).
TABELA 2. liczba jaj karpia z Jeziora Aralskiego uzyskanych od samic różnej wielkości (wg Nikolskiego, 1961).
Długość samicy cm | Liczba jaj |
35—40 | 181 000 |
40—45 | 229 000 |
45—50 | 375 000 |
50—55 | 428 500 |
55—60 | 550 000 |
60—65 | 525 000 |
65—70 | 525 000 |
Jak widać w tabeli, zależność liczby produkowanych jaj od wymiarów ciała samicy była wyraźna tylko u ryb do długości 55—60 cm. U samic dłuższych następował spadek liczby produkowanych jaj w jednym cyklu rozrodczym. Liczba jaj karpia hodowlanego osiąga czasem nawet ponad 1 milion. Jak widać, płodność absolutna karpia jest bardzo wysoka i zależy od wielu czynników środowiska, a także uwarunkowana jest genetycznie.
Płodność względna (czyli liczba jaj w przeliczeniu na 1 kg ciężaru ciała samicy) niewiele zmienia się wraz z ciężarem osobniczym ryby i wynosi 100—200 tys. jaj na 1 kg.
Czynnikiem mającym największe znaczenie w rozwoju gruczołów płciowych karpia jest temperatura wody. W Indiach, w warunkach klimatu tropikalnego, osobniki żeńskie osiągają dojrzałość płciową w wieku 6 miesięcy i przy ciężarze osobniczym zaledwie 50 g (Alikunhi, 1966). W Izraelu — w klimacie subtropikalnym (średnia roczna temperatura wody 25°), samice karpia dojrzewają do rozrodu w wieku 18 miesięcy (Sarig, 1966), przy ciężarze ciała około 1,5 kg. W umiarkowanym klimacie krajów Europy środkowej samce karpia osiągają dojrzałość w wieku 3 lat, przy ciężarze osobniczym około 2—2,5 kg, a samice w wieku 4—5 lat, przy ciężarze osobniczym powyżej 3 kg. Z obserwacji przeprowadzonych w 1968 r. w Ośrodku Zarybieniowym w Gosławicach, zasilanym wodą podgrzaną z elektrowni, w stawie o średniej rocznej temperaturze wody 18° samce karpia osiągnęły dojrzałość płciową już w wieku 10 miesięcy, przy ciężarze osobniczym wynoszącym nieco ponad 300 g. W tych samych warunkach samice dojrzały do rozrodu w wieku 2 lat, przy ciężarze osobniczym 2,2 kg. Tarlaki karpia w wieku 5 lat, przeniesione do stawu o wodzie podgrzanej, przyspieszyły o miesiąc tarło, które odbyło się na przełomie maja i czerwca.
Osobniki z jednej populacji karpia, pomimo przebywania w tych samych warunkach środowiska, osiągają dojrzałość płciową w bardzo różnym wieku (tabela). Jak wynika z danych zawartych w tej tabeli, dojrzewanie samic ma miejsce w okresie od 1 do 4 roku życia. W wieku 1 + (po przeżyciu całego roku) pełny rozwój jajników osiągnęło 15% badanych samic. Wszystkie samice (100%) osiągnęły dojrzałość płciową w 4 roku życia. Samce karpia dojrzewają o rok wcześniej.
TABELA . Dojrzewanie płciowe karpia w południowej Dakocie — USA (wg Randalla).
Płeć | Procent badanych osobników, które uzyskały dojrzałość płciową w kolejnych latach życia | ||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | |
Samice | 0 | 15 | 30 | 90 | 100 |
Samce | 15 | 80 | 90 | 100 | 100 |
W razie nieodbycia tarła ikra nie zostaje w całości zresorbowana do następnego sezonu. Powoduje to zaczopowanie jajowodów i często niemożność odbycia tarła w następnym roku.