Układ płciowy karpia

Liczba jaj produkowanych przez jedną samicę karpia jest ogromna. Na przykład w Jeziorze Aralskim od jednej samicy karpia rzecznego (tabela) uzyskiwano 181—550 tys. jaj (Nikolski, 1961).

TABELA 2. liczba jaj karpia z Jeziora Aralskiego uzyskanych od samic różnej wielkości (wg Nikolskiego, 1961).

Długość samicy cm Liczba jaj
35—40 181 000
40—45 229 000
45—50 375 000
50—55 428 500
55—60 550 000
60—65 525 000
65—70 525 000

Jak widać w tabeli, zależność liczby produkowanych jaj od wymiarów ciała samicy była wyraźna tylko u ryb do długości 55—60 cm. U samic dłuższych następował spadek liczby produkowanych jaj w jednym cyklu rozrodczym. Liczba jaj karpia hodowlanego osiąga czasem nawet ponad 1 milion. Jak widać, płodność absolutna karpia jest bardzo wysoka i zależy od wielu czynników środowiska, a także uwarunkowana jest genetycznie.

Płodność względna (czyli liczba jaj w przeliczeniu na 1 kg ciężaru ciała samicy) niewiele zmienia się wraz z ciężarem osobniczym ryby i wynosi 100—200 tys. jaj na 1 kg.

Czynnikiem mającym największe znaczenie w rozwoju gruczołów płciowych karpia jest temperatura wody. W Indiach, w warunkach klimatu tropikalnego, osobniki żeńskie osiągają dojrzałość płciową w wieku 6 miesięcy i przy ciężarze osobniczym zaledwie 50 g (Alikunhi, 1966). W Izraelu — w klimacie subtropikalnym (średnia roczna temperatura wody 25°), samice karpia dojrzewają do rozrodu w wieku 18 miesięcy (Sarig, 1966), przy ciężarze ciała około 1,5 kg. W umiarkowanym klimacie krajów Europy środkowej samce karpia osiągają dojrzałość w wieku 3 lat, przy ciężarze osobniczym około 2—2,5 kg, a samice w wieku 4—5 lat, przy ciężarze osobniczym powyżej 3 kg. Z obserwacji przeprowadzonych w 1968 r. w Ośrodku Zarybieniowym w Gosławicach, zasilanym wodą podgrzaną z elektrowni, w stawie o średniej rocznej temperaturze wody 18° samce karpia osiągnęły dojrzałość płciową już w wieku 10 miesięcy, przy ciężarze osobniczym wynoszącym nieco ponad 300 g. W tych samych warunkach samice dojrzały do rozrodu w wieku 2 lat, przy ciężarze osobniczym 2,2 kg. Tarlaki karpia w wieku 5 lat, przeniesione do stawu o wodzie podgrzanej, przyspieszyły o miesiąc tarło, które odbyło się na przełomie maja i czerwca.

Osobniki z jednej populacji karpia, pomimo przebywania w tych samych warunkach środowiska, osiągają dojrzałość płciową w bardzo różnym wieku (tabela). Jak wynika z danych zawartych w tej tabeli, dojrzewanie samic ma miejsce w okresie od 1 do 4 roku życia. W wieku 1 + (po przeżyciu całego roku) pełny rozwój jajników osiągnęło 15% badanych samic. Wszystkie samice (100%) osiągnęły dojrzałość płciową w 4 roku życia. Samce karpia dojrzewają o rok wcześniej.

TABELA . Dojrzewanie płciowe karpia w południowej Dakocie — USA (wg Randalla).

Płeć Procent badanych osobników, które uzyskały dojrzałość płciową w kolejnych latach życia
0 1 2 3 4
Samice 0 15 30 90 100
Samce 15 80 90 100 100

W razie nieodbycia tarła ikra nie zostaje w całości zresorbowana do następnego sezonu. Powoduje to zaczopowanie jajowodów i często niemożność odbycia tarła w następnym roku.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *